W ostatnich latach przyroda całkowicie zawładnęła tym miejscem, sprawiając, że stał się niedostępny i nie identyfikowalny dla osób przechodzących obok.
Staraniem władz gminy, która jest gospodarzem cmentarza, zabezpieczono i przywrócono je pamięci. Na początku roku usunięto zarośla oraz połamane i zniszczone drzewa. Dalsze prace trwają.
Wiele osób i podmiotów zaangażowało się w zmianę wizualną cmentarza. Dzięki grantowi ze Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce z siedzibą w Warszawie, środkom gminy i hojności firmy Betafence z Kotlarni teren uporządkowano i ogrodzono. Montaż płotu przez firmę Mietex z Reńskiej Wsi był możliwy dzięki dotacji pozyskanej ze stołecznego stowarzyszenia w ramach naboru wniosków na 2020 r. o dofinansowanie działań związanych z zachowaniem i utrwalaniem pamięci o historii i kulturze Żydów polskich oraz ich wkładzie w światową kulturę działania.
Na swoje miejsce wróciły trzy odnalezione macewy. Przekazała je 19 października Małgorzata Płoszaj. Jak informuje na swoim Facebooku ta pasjonatka historii rybnickich Żydów i autorka strony Szuflada Małgosi, macewy ponad dwa lata temu odnaleziono w rybnickiej dzielnicy Gotartowice. Miały kiedyś zostać skradzione, zabrane bądź odkupione z Dębowej przez mieszkańca Rybnika.
"Macewy stały najpierw w moim ogrodzie, potem znalazły przystań w Dom Pamięci Żydów Górnośląskich, a następnie dzięki zaangażowaniu Stowarzyszenia Blechhammer - 1944 trafiły do Muzeum Ziemi Kozielskiej. Tam stały do momentu, gdy niezwykle zaangażowany samorządowiec, rozumiejący i czujący, czym jest dziedzictwo Żydów górnośląskich - wójt gminy Reńska Wieś Tomasz Kandziora przejął je pod swoją opiekę" - czytamy na facebookowym profilu Małgorzaty Płoszaj.
Kilkuosobowa grupa wolontariuszy "Anioły z Reńskiej Szkoły", działająca pod opieką Sabiny Górskiej w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Reńskiej Wsi, pod koniec października odwiedziła cmentarz, by przeprowadzić tam prace porządkowe. W ich trakcie udało się odsłonić i oczyścić kolejne nagrobki, a także odczytać napisy na nich.
Na początku listopada, przed rocznicą Nocy Kryształowej (9/10 listopada 1938 r.) na płocie zawisną trzy tablice edukacyjno-informacyjne na temat lokalnej społeczności żydowskiej i historii cmentarza. W tym samym czasie ze środków gminnych w nakładzie tysiąca sztuk zostanie wydana ulotka poświęcona temu miejscu.
Kirkut w Dębowej powstał w 1814 r. i był miejscem spoczynku Żydów z Koźla i okolicznych miejscowości do czasów nazistowskich. Po II wojnie światowej popadł w zapomnienie. Później stał się własnością gminy Reńska Wieś, która prowadziła na nim od czasu do czasu prace porządkowe.
Napisz komentarz
Komentarze