REACH (ang. Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals) to rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1907 z 2006 r. Reguluje ono kwestie stosowania chemikaliów poprzez ich rejestrację i ocenę oraz, w niektórych przypadkach, udzielanie zezwoleń i wprowadzanie ograniczeń obrotu. Jak widać, jest już z nami od blisko dwudziestu lat, a mimo to wiele osób prowadzących działalność gospodarczą nie ma świadomości, że REACH dotyczy także ich – szczególnie gdy nie jest ona związana ze ściśle pojmowaną branżą chemiczną. Tymczasem nadrzędną ideą REACH było nie tylko wprowadzenie jednolitego, transparentnego systemu zarządzania chemikaliami, ale także ochrona ludzkiego zdrowia i środowiska przed niebezpiecznymi substancjami chemicznymi, również poprzez informowanie konsumentów o użyciu takich substancji w procesie produkcji danego wyrobu. Także miski kuchennej, sitka, zabawki dla dziecka…
Z tej przyczyny system REACH obejmuje wszystkie substancje chemiczne – zarówno te używane przez wielki przemysł, jak i małych wytwórców; te, które są wytwarzane w UE, stosowane jako półprodukty czy wprowadzane na europejski wspólny rynek. Co więcej, obowiązek sprawdzenia zawartości niebezpiecznych substancji spoczywa nie tylko na producencie, ale i importerze, a także dalszym użytkowniku. System nie pozwala na rozmycie odpowiedzialności za wprowadzenie do obrotu produktu czy półproduktu zawierającego substancje niebezpieczne. Konsument ma być zawsze świadomy tego, co kupuje – i jest to wiedza, której nie wolno mu odmawiać.
No dobrze, ale czym właściwie są substancje niebezpieczne? Jak je zdefiniować?
SVHC (ang. substance of very high concern), czyli substancje wzbudzające szczególne obawy, to substancje rakotwórcze, mutagenne lub działające szkodliwie na rozrodczość, wywierające lub mogące wywierać znane skutki na człowieka. Do tej grupy zalicza się także substancje trwałe, wykazujące zdolność do bioakumulacji i toksyczne, oraz bardzo trwałe, wykazujące tę zdolność w stopniu jeszcze większym. Aby nikt nie miał wątpliwości co do tego, jakich konkretnie substancji dotyczą przepisy, utworzona została tzw. lista kandydacka, na której są one wyszczególnione.
Rozporządzeniu REACH podlega każdy wyrób – bo o wyrobach będzie tu głównie mowa – który znalazł się w obrocie od momentu wejścia rozporządzenia w życie. Dlatego też na stronach producentów czy importerów rozmaitych wyrobów można znaleźć formułkę:
„Niniejszym potwierdzamy, że nasze standardowe produkty nie zawierają żadnych substancji objętych ograniczeniami na podstawie Załącznika XIV rozporządzenia REACH oraz nie zawierają żadnych substancji z Załącznika XVII rozporządzenia REACH w zastosowaniach nieautoryzowanych.”
Jeśli wytwarzane, składane, importowane albo dystrybuowane wyroby zawierają SVHC w ilości powyżej 0,1% masy, pojawia się konieczność zgłoszenia ich do bazy SCIP, działającej od 2021 r., utworzonej na mocy dyrektywy ramowej w sprawie odpadów. Celem bazy jest zapewnienie dostępu do informacji o łańcuchu dostaw firmom zajmującym się odpadami i recyklingiem, ale dla konsumenta może być niezwykle cennym źródłem wiedzy o tym, z czym stykamy się każdego dnia. Wyszukiwanie w bazie nie jest łatwe, a jej ograniczeniem jest fakt, że zawiera tylko te produkty i wyroby, które podmioty gospodarcze zgłosiły.
Wypełniający deklarację zgodności z REACH, wprowadzający wyrób na rynek – czy będzie to producent, importer czy inny użytkownik – powinien być pewien, że nie zawiera on SVHC w ilości, która wymuszałaby umieszczenie go w bazie SCIP. Taką pewność dają badania analityczne danego wyrobu. Ich negatywny wynik zapewnia konsumentowi bezpieczeństwo.
Badanie MULTI-CHEM – klucz do pewności
Nasz instytut, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom naszych klientów, oferuje usługę badawczą MULTI-CHEM, czyli wykrywanie substancji SVHC właśnie na tym newralgicznym poziomie 0,1%. Możemy przeszukiwać mieszaniny organiczne, tworzywa sztuczne, recyklaty, tkaniny, płyty meblowe… Badaliśmy też wyroby handlowe przeznaczone do kontaktu z żywnością, farby, lakiery, kleje, materiały budowlane – ta lista może być bardzo długa.
W badaniu pierwszym krokiem jest wykluczenie obecności SVHC z listy kandydackiej w danym produkcie. Drugim etapem jest oznaczenie ilościowe poszczególnych substancji w badanych próbkach.
Jeśli zatem ktoś z Państwa odnalazł w powyższych akapitach siebie – czy to jako producenta, importera czy sprzedawcę wyrobów o nie zawsze dobrze udokumentowanym składzie chemicznym – zapraszamy do współpracy!
Badanie MULTI-CHEM pomoże rozwiać wszelkie wątpliwości co do wymogów systemu REACH, a jednocześnie zadbać o zdrowie Państwa klientów i o środowisko naturalne. To zaś są wartości nie do przecenienia.
Dr inż. Renata Kulesza
Dyrektor Centrum Badań Analitycznych Łukasiewicz – ICSO „Blachownia”
Napisz komentarz
Komentarze