Reklama
sobota, 13 grudnia 2025 05:12
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Historia Blachowni okiem Stowarzyszenia Blechhammer 1944

W 1534 roku jej nazwa brzmi Medari, inne źródła podają też Miedar, za czasów pruskich natomiast - Medar-Blechhammer. Nazwa Blechhammer wywodzi się prawdopodobnie od walcowni lub kuźni blachy czarnej, jaką w tym czasie tam produkowano.
  • Źródło: Blechhammer 1944
Historia Blachowni okiem Stowarzyszenia Blechhammer 1944

W 1719 roku na 300 morgach hrabia Adolf von Hoym założył piece hutnicze i sprowadził robotników cudzoziemskich do pracy przy produkcji. Otrzymał 40-letni przywilej na produkcję blach prolongowanych przez Prusy. W 1819 roku wieś uwolniła się od pańszczyzny. W 1830 roku liczyła ona 7 chłopów, 12 zagrodników i 44 chałupników. Areał ziemi wynosił 840 morgów, w tym 609 morgów ziemi ornej, 100 morgów ogrodów, 117 morgów łąk. Szkoła z 2 nauczycielami miała 195 uczniów z Medar i Lenartowitz. 

Ludność w 1855 roku wynosiła 842 mieszkańców, w 1861 roku 1059, a w 1925 roku 975, w tym 830 mówiących po polsku. Podczas plebiscytu w Blachowni za Polską głosowało 276 osób, zaś za Niemcami 215 na 491 osób uprawnionych (w tym 100 emigrantów); w powiecie kozielskim za Polską głosowało 25,1 % a za Niemcami 74,9 %. 

W związku z niekorzystnym podziałem obszaru plebiscytowego w 1921, tutejsza okolica była terenem ciężkich walk podczas III powstania śląskiego. I tak 6 maja 1921 roku z Łabęd wyruszył 1 katowicki pułk piechoty im. Józefa Piłsudskiego pod dowództwem ppor. Walentego Fojkisa, który 7 maja 1921 roku zajął Sławięcice i Blachownię. Po zakończeniu powstania ziemie te zostały przyłączone do Niemiec. 

W 1935 roku ludność wioski liczyła 1053 osoby. W 1936 naziści na stałe zmienili nazwę na Blechhammer. Po wybudowaniu Kanału Gliwickiego (zwanego początkowo Adolf Hitler Kanal, którego budowa trwała od 1934 do 1938r.) w 1939 roku pochodząca z Berlina spółka Mineralolbau GmbH rozpoczęła w Blechhammer budowę zakładów hydrogenizacji węgla. Głównym produktem była benzyna syntetyczna otrzymywana w procesie uwodornienia węgla dostarczanego z pobliskich kopalni na Śląsku. Zakład został wybudowany przez tysiące więźniów, robotników przymusowych i jeńców wojennych z całego świata zgromadzonych w tutejszych obozach pracy. Rozciągały się one pomiędzy miejscowościami Ehrenforst (Sławięcice) i Blechhammer (Blachownia).

W 1944 roku lotnictwo amerykańskie (15 Armia Powietrzna Stanów Zjednoczonych) rozpoczęło ofensywę bombową przeciwko rafineriom położonym na Śląsku, w tym rafinerii Oberschlesische Hydrierwerke Blechhammer (w źródłach amerykańskich określanej jako „Blechhammer North”). 

W czasie 16 nalotów między 07.07.1944 a 26.12.1944, zakłady zostały w poważnym stopniu zniszczone i unieruchomione. Produkcji nie wznowiono przed nadejściem ze wschodu Armii Czerwonej, która zajęła Blechhammer 31 stycznia 1945 roku. Rosjanie przeprowadzili całkowity demontaż, a raczej dokonali całkowitego zniszczenia fabryki, wywożąc jej pozostałości, dlatego poziom zniszczeń osiągnął 100 procent, zarówno w urządzeniach, jak i aparaturze.

W grudniu 1945 roku Blachownia Śląska (taka nazwa wtedy obowiązywała) została gminą. W 1946 roku liczba mieszkańców wynosiła 505 osób na terenie Ziem Odzyskanych (I okręg administracyjny – Śląsk Opolski). Sześcioletni plan rozwoju z lat 1950-1955 przewidywał  w Blachowni budowę wytwórni smoły i benzolu w Zakładach Koksochemicznych „Blachownia” (później Zakłady Chemiczne Blachownia, obecnie Holding Blachownia). Produkcję uruchomiono w 1952 roku, a w 1953 zaczęto budować elektrociepłownię „Elektrownia Blachownia”, którą ukończono w 1957 roku.

W czasie reformy administracyjnej kraju 25 września 1954 roku powołano na terenie powiatu kozielskiego 30 gromad, w tym gromadę Blachownia Śląska, obejmującą Blachownię i Lenartowice. W 1961 dołączono do niej Cisową i Miejsce Kłodnickie.

1 stycznia 1973 roku Blachownię Śląską przyłączono do Kędzierzyna, wtedy też stała się jego dzielnicą. W 1975 roku nastąpiło połączenie miast Kędzierzyna, Koźla i Sławięcic wraz z trzema wsiami: Lenartowicami, Miejscem Kłodnickim i Cisową, co dało początek dzisiejszemu miastu Kędzierzyn-Koźle, które obecnie liczy nieco ponad 52 000 mieszkańców.

Dzisiejsza Blachownia to peryferyjna dzielnica, która swój rozkwit ma już dawno za sobą. Pomimo tego, swoim urokiem, a szczególnie historią, dorównuje innym dzielnicom Kędzierzyna-Koźla, a nawet je przewyższa.



Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Reklama
Ostatnie komentarze
Autor komentarza: lolTreść komentarza: wystarczy trochę śniegu albo drobne problemy na torach i czas podróży potrafi się całkiem zmienić Papier wszystko przyjmie, torowisko niestety nie.Data dodania komentarza: 12.12.2025, 19:57Źródło komentarza: Kędzierzyn-Koźle: Nowy rozkład jazdy, więcej połączeń i rozwój infrastruktury kolejowejAutor komentarza: PodróznyTreść komentarza: Samorządowcy znowu przechwalają się nowym rozkładem jazdy PKP, jakby to była ich własna zasługa. Tymczasem na decyzje PKP Intercity, Polregio czy PKP PLK nie mają żadnego wpływu, bo to wszystko ustala się na poziomie centralnym. Łatwo robić konferencje i opowiadać, jak to „załatwili więcej połączeń”, gdy w rzeczywistości nie mieli na to większego wpływu niż przeciętny pasażer. Może zamiast przypisywać sobie cudze decyzje, warto byłoby zająć się tym, na co faktycznie mają wpływ – choćby zgraniem rozkładu MZK z przyjeżdżającymi pociągami. Bo co z tego, że ktoś przyjedzie z Gliwic o 18:00, skoro autobus na Koźle odjechał o 18:02, a w niedzielę następny jest dopiero za 45 minut? Taki „komfort podróżowania” to żadna promocja miasta, tylko pokaz nieudolności w podstawowych sprawach.Data dodania komentarza: 12.12.2025, 19:32Źródło komentarza: Kędzierzyn-Koźle: Nowy rozkład jazdy, więcej połączeń i rozwój infrastruktury kolejowejAutor komentarza: SmakoszTreść komentarza: A ceny na tym jarmarku...KOSMICZNE!!! Adekwatne do emerytu!?Data dodania komentarza: 12.12.2025, 16:48Źródło komentarza: Seniorzy z Kędzierzyna-Koźla na świątecznym jarmarku w Kłodzku. ZDJĘCIAAutor komentarza: lolTreść komentarza: Proszę zapytać bab. To nie wojna płci.Data dodania komentarza: 12.12.2025, 16:12Źródło komentarza: Męski Krąg Masculinum w Kędzierzynie-Koźlu – pierwsze spotkanie za namiAutor komentarza: TurystkaTreść komentarza: Brawo. To już będzie można wsiąść do pociągu i do Kołobrzegu dotrzeć.Data dodania komentarza: 12.12.2025, 15:31Źródło komentarza: Kędzierzyn-Koźle: Nowy rozkład jazdy, więcej połączeń i rozwój infrastruktury kolejowejAutor komentarza: zuchTreść komentarza: Wagony DB należy odesłać na śmietnik - t.j. tam skąd przyjechały. Czy u nas jest złomowisko dla tego szmelcu? Skoro "robimy a nie gadamy", przydałoby się również więcej skutecznosci w sprawie modernizacji linii K-Koźle - Nysa.Data dodania komentarza: 12.12.2025, 15:19Źródło komentarza: Kędzierzyn-Koźle: Nowy rozkład jazdy, więcej połączeń i rozwój infrastruktury kolejowej
Reklama
bezchmurnie

Temperatura: 2°C Miasto: Kędzierzyn-Koźle

Ciśnienie: 1026 hPa
Wiatr: 9 km/h

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama Moja Gazetka - strona główna