Reklama
czwartek, 21 listopada 2024 20:35
Reklama
Reklama
Reklama

Dawno temu budowali z głową

Wszystko wskazuje na to, że w budynku określanym mianem lamusa na kozielskim wzgórzu zamkowym znajdowało się pierwsze w naszym mieście… ogrzewanie podłogowe. W lamusie natrafiono bowiem na piec, który służył do ogrzewania obiektu, a ciepło najprawdopodobniej rozprowadzane było po budynku specjalnymi wyciągami.
Dawno temu budowali z głową

W tamtych czasach obiekty ogrzewał przeważnie nie jeden piec centralny, a pojedyncze piece, z których każdy zapewniał ciepło jednemu pomieszczeniu.

Archeolog Marcin Paternoga przypomina, iż na kozielskim wzgórzu zamkowym prowadzono badania architektoniczne najstarszych elementów zachowanych do naszych czasów, które pozwolą określić m.in. pierwotny wygląd i przeznaczenie tego obiektu. Choć jest on określany mianem lamusa, to nie do końca musiał spełniać tę funkcję. Lamus to bowiem dawny budynek gospodarczy, na ogół dwukondygnacyjny, często o ozdobnych formach architektonicznych. Początkowo lamus na naszych ziemiach wchodził w skład zabudowań dworskich. Przeznaczony był do przechowywania cennych przedmiotów (np. dokumentów, zbroi). Z czasem stawiano go też w gospodarstwach chłopskich, niedaleko chaty, gdzie służył do przechowywania sprzętu gospodarczego, narzędzi, zboża oraz żywności.

Pojawiły się jednak uzasadnione wątpliwości, czy pierwotnie budynek w Koźlu rzeczywiście pełnił funkcję lamusa. Marcin Paternoga konsultuje swoje koncepcje dotyczące funkcji budynku z archeologiem Jackiem Pierzakiem, który przykładowo stwierdził, że relikty znajdujące się w centralnej części placu zamkowego, noszą znamiona wpływów czeskich.

- Na przestrzeni lat w toku kolejnych faz użytkowania, obiekt ten był przebudowywany. Pojawiały się w nim nowe ściany i stropy. Nie wykluczam, że pierwotnie był to budynek zupełnie inaczej zorganizowany - przekonuje Marcin Paternoga. - Była to duża, jednopiętrowa przestrzeń. Wchodziło się z parteru do wielkiej sali, która mogła pełnić funkcje reprezentacyjne, a nie magazynowe, związane z lamusem, bądź spichlerzem, co nastąpiło dopiero później, gdy pojawiły się stropy i dokonano podziału tego pomieszczenia na dwie lub trzy kondygnacje.

- Pierwszy etap prac badawczych jest już za nami, bo wykonaliśmy skan laserowy tego obiektu zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz, co posłuży do wykonania szczegółowej dokumentacji z określeniem, które partie tych murów pochodzą z oryginalnej budowy, a które zostały domurowane - dodaje Marcin Paternoga.

Wiele wskazuje na to, że początkowo był to obiekt zamkowy z jednym dużym pomieszczeniem dworskim, przeznaczonym zapewne dla rycerstwa. Z biegiem czasu został on przekształcony w budynek, który mógł spełniać funkcję spichlerza bądź arsenału.

- Przy okazji wyjaśnimy również kwestię tego pieca. Tam jest ładnie zachowana jego komora. Trzeba to tylko wszystko wyczyścić, zrobić pełną dokumentację i wtedy będziemy znali jego funkcję. Jak na razie wygląda mi on na piec związany z ogrzewaniem, choć teoretycznie mógłby to być również piec kuchenny - przyznaje Marcin Paternoga. Piec, o którym ja myślę, rozprowadzał kanałami ciepłe powietrze. Często wyloty tych kanałów znajdowały się na poziomach stropów, wychodząc prosto z podłogi. Nie było tam dymu, tylko ciepłe powietrze, które biegło przewodami z pieca po niemal całym budynku zarówno w ścianach, jak i na poziomie stropów. Tak to wtedy mądrze budowano - kończy archeolog.

Miasto planuje dokończyć remont lamusa, który nieustannie odsłaniał przez budowlańcami i archeologami kolejne tajemnice. Natrafiono tam m.in. na ślady jeszcze jednego budynku. Marcin Paternoga nie wyklucza, iż mogą to być pozostałości po byłej kaplicy zamkowej. Chodzi o fragmenty dwóch okrągłych kolumn o średnicy około metra, które podtrzymywały sklepienie. Kaplice zamkowe były powszechne w tamtej epoce, a wcześniej na kozielskim wzgórzu zamkowym nie odkryto śladów po takowym obiekcie sakralnym. Jest to obiekt starszy od budynku lamusa. Jednak czy chodzi tu o kaplicę, to ostatecznie na to pytanie odpowiedzą dalsze badania.
 

Powiązane galerie zdjęć:


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

mimi 01.06.2019 09:34
kiedyś byłem na zamku w Malborku i tam również było centralne ogrzewanie w średniowieczu . Widocznie w krajach niemieckich było to powszechne

Ostatnie komentarze
Autor komentarza: BożenaTreść komentarza: Jedna z pań chyba zapomniała gdzie pracuje, taka mini nie wypada...Data dodania komentarza: 21.11.2024, 18:33Źródło komentarza: „Jesienne Spotkanie Literackie” - poezja, literatura i sztuka w klimatycznej odsłonie. ZDJĘCIAAutor komentarza: MmdiTreść komentarza: Słuszne słowa.Data dodania komentarza: 21.11.2024, 17:54Źródło komentarza: Lista punktów pomocy w powiecie kędzierzyńsko-kozielskimAutor komentarza: artTreść komentarza: Prezes idzie niedługo na emeryturę więc sprzedaje co może. Norma.Data dodania komentarza: 21.11.2024, 15:49Źródło komentarza: Co dalej z Biedronką przy Łokietka w Kędzierzynie-Koźlu? Jest oficjalny komunikat sieciAutor komentarza: Rychu, taki lepszy RyszardTreść komentarza: Ma tyle ile mu Polacy dadzą...Data dodania komentarza: 21.11.2024, 15:42Źródło komentarza: I Ty możesz wspomóc kłodnickie hospicjum św. Anny. Weź udział w wyjątkowym koncercieAutor komentarza: Gall anonimTreść komentarza: A cenzura już zniknęła,nieeeee w lokalnej ma się świetnie!!!Data dodania komentarza: 21.11.2024, 15:38Źródło komentarza: „Ale tu ciemno”. Klienci zaczynają się denerwować. ZDJĘCIAAutor komentarza: PolkaTreść komentarza: A fe,dziennikarze!!! Promujecie nieprawdziwe treści o Putinie,jego bojaźni i zniszczonej ( rzekomo) rezydencji w Soczi.!!!!! To hejterstwo a nie dziennikarstwo!!!! Odpuście sobie!!!!Data dodania komentarza: 21.11.2024, 15:34Źródło komentarza: „Ale tu ciemno”. Klienci zaczynają się denerwować. ZDJĘCIA
Reklama
zachmurzenie duże

Temperatura: 0°C Miasto: Kędzierzyn-Koźle

Ciśnienie: 998 hPa
Wiatr: 20 km/h

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama Moja Gazetka - strona główna