Przypomnijmy w ostatnich latach zrealizowano cały szereg zadań, które w bardzo znaczący sposób zabezpieczają Kędzierzyn-Koźle przed potencjalnym zagrożeniem powodziowym. Chodzi m.in. o zakończenie budowy wału „Kędzierzyn”, który chroni przed zalaniem Miejską Oczyszczalnię Ścieków, a także częściowo osiedla Pogorzelec i Kłodnica.
Oddano też do użytku zastawkę na potoku Lineta, która - choć jest stosunkowo niewielkim ciekiem wodnym - potrafi wyrządzić bardzo poważne szkody o czym przekonaliśmy się podczas powodzi z 2010 roku. Zastawka kosztowała budżet miasta około miliona złotych i jest częścią szerszego przedsięwzięcia, o którym piszemy poniżej.
Miasto jest także znacznie bezpieczniejsze dzięki wybudowaniu wałów w sąsiedniej gminie Cisek, a zwłaszcza za sprawą oddania do użytku w 2020 roku zbiornika Racibórz Dolny, który redukuje fale powodziowe katastrofalnych wezbrań na Odrze, chroniąc życie, zdrowie i dobytek blisko 2,5 mln osób. Swoim bezpośrednim i pośrednim oddziaływaniem zbiornik ten obejmie obszar 600 km2, na terenie trzech województw: śląskiego, opolskiego i dolnośląskiego. Pojemność zbiornika Racibórz Dolny wynosi 185 mln m3, co oznacza, że obiekt jest w stanie przyjąć falę powodziową wielkości tej z 1997 roku.
Była to największa tego typu inwestycja prowadzona w naszym kraju w ostatnich dekadach. Zgodnie z pierwotnym założeniem jest to obecnie polder suchy. Jednakże docelowo zostanie on przekształcony w polder mokry, spełniając zarówno funkcje przeciwpowodziowe, jak i retencyjne, gospodarcze oraz rekreacyjne, wpisując się tym samym w plany rozwoju śródlądowych dróg wodnych w naszym kraju.
Zbiornik ten zapewnia ochronę przeciwpowodziową mieszkańcom takich ośrodków jak: Racibórz, Kędzierzyn-Koźle, Zdzieszowice, Krapkowice, Opole, Brzeg, Oława i Wrocław oraz setkom mniejszych miejscowości.Wartość całego programu wyniosła około 2,5 mld zł z czego, budowa polderu pochłonęła około miliarda zł. Realizacja inwestycji była możliwa dzięki finansowaniu uzyskanemu z Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju (27,4 mln €) oraz Banku Rozwoju Rady Europy (114,36 mln €). Pozostałe środki pochodziły z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Budżetu Państwa.
Natomiast w 2021 roku Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie zmodernizowało także odrzański wał (chodzi o odcinek około 100 metrów) na wysokości kozielskiego parku. Stan techniczny budowli hydrotechnicznej na wspomnianym odcinku pozostawiał bowiem wiele do życzenia.
Zostało na koniec
W porównaniu z tym, co udało się już zrealizować, można stwierdzić, że do zrobienia zostało relatywnie niewiele. Stan zaawansowania inwestycji ograniczających skutki powodzi przedstawił na lutowej (27.02) sesji rady miasta kierownik Wydziału Zarządzania Kryzysowego w magistracie Józef Muc.
Jeśli chodzi o inwestycję realizowaną przez gminę Kędzierzyn-Koźle, to jej pełna nazwa brzmi „Budowa wału przeciwpowodziowego wraz zastawką na potoku Lineta od ul. Głubczyckiej do ul. Chrobrego”.
Jest to inwestycja finansowana z budżetu gminy o wartości kosztorysowej 17 281 916,04 zł w tym koszt dokumentacji projektowej wraz z uzyskaniem niezbędnych uzgodnień, opinii oraz decyzji administracyjnych sięga 391 255 zł. Koszt dotychczas wykonanych robót wraz z dokumentacją projektową wyniósł 1.503.968,99 zł. Opisana inwestycja jest istotna dla ochrony przed powodzią osiedli Południe, Stare Miasto, Zachód i Rogi, poprzez przeprowadzenie wód powodziowych przez tereny niezamieszkałe i nieużytki na zachodnich obrzeżach gminy.
Jak wynika z informacji Wydziału Inwestycji, Remontów i Eksploatacji, zrealizowano pierwszy etap zadania tj. budowa zastawki (śluzy wałowej na potoku Lineta) w parku. W kolejnym etapie zaplanowane zostało wykonanie zamiennej dokumentacji projektowo-kosztorysowej budowy wału przeciwpowodziowego od ul. Głubczyckiej do ul. Chrobrego w Kędzierzynie-Koźlu.
Wykonanie zamiennej dokumentacji uwzględniać będzie założenia zawarte w „analizie zagrożenia powodziowego dla gminy Kędzierzyn-Koźle”.
„W dniu 02.06.2023 roku została podpisana umowa na wykonanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej budowy wału przeciwpowodziowego od ul. Głubczyckiej do ul. Chrobrego w Kędzierzynie-Koźlu, której celem jest uzyskanie zmiany decyzji o pozwoleniu z dnia 26.04.2018 r. na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowej w jej pierwotnej formie. W dokumentacji wykonanej w oparciu o analizę zagrożenia powodziowego gminy Kędzierzyn-Koźle, docelowo zostanie obniżona projektowana korona wału i zaprojektowana zostanie na niej ścieżka pieszo-rowerowa. Obecnie trwa procedura uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Umowny termin wykonania dokumentacji to styczeń 2025 roku” - wynika z informacji przedstawionej przez WRK.
Z uwagi na znaczne koszty całego przedsięwzięcia inwestycyjnego, konieczność przeprojektowania oraz wzrost cen materiałów budowlanych, nie jest możliwe precyzyjne określenie terminu realizacji kolejnych etapów i zakończenia budowy wału. Natomiast biorąc pod uwagę nową unijną perspektywę budżetową, grzechem byłoby nie skorzystać z obecnych możliwości pozyskania na ten cel funduszy z UE.
Podobnie zresztą jak w przypadku ostatniego już zadania, które należy dokończyć, które leży w gestii Wód Polskich.
Dwa etapy
Mowa w tym przypadku o inwestycji realizowanej przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.
Jest to „Budowa, przebudowa i modernizacja lewostronnego wału rzeki Odry Lasaki – Poborszów w miejscowości Kędzierzyn-Koźle, woj. opolskie etap I”, a także „Budowa lewostronnego wału rzeki Odry Lasaki - Poborszów na terenie gminy Reńska Wieś, woj. opolskie etap II”.
Na realizację przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie wyszczególnionych zadań Rada Miasta Kędzierzyn-Koźle udzieliła w formie dotacji celowych pomocy finansowej w wysokości 687 147,00 zł dla województwa opolskiego. Były to dotacje w kwocie 405 060,00 zł na opracowanie dokumentacji technicznej oraz 275 087,00 zł – na odszkodowania za planowane zajęcia gruntów pod inwestycję.
- Myśmy zaktualizowali ten kosztorys i podzieliliśmy to zadanie obejmujące wspomniane dwa etapy na siedem odcinków. Do tej pory zbudowaliśmy tam już około 200 metrów wałów. Zdanie to wykonaliśmy ze środków własnych – informował Abdullah Al Selwi, dyrektor Zarządu Zlewni w Opolu Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, obecny na sesji Rady Miasta Kędzierzyn-Koźle 27 lutego 2024 roku.
Precyzując mówimy w tym przypadku o budowie odcinka wału przeciwpowodziowego rzeki Odry o długości 189 m, stanowiącego część zaprojektowanego wału Laski - Poborszów o całkowitej długości 2,215 km. Wał zlokalizowany jest na lewym brzegu Odry w miejscowościach Mechnica i Poborszów w gminie Reńska Wieś. Inwestycja została podzielona przez Wody Polskie na części. Wszelkie formalności konieczne do prowadzenia dalszych robót hydrotechnicznych zostały dopełnione i można je kontynuować. Potrzebne jest jednak dalsze finansowanie.
Powyższe zadania inwestycyjne zostały ujęte w ramach jednego projektu w aktualizacji Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym (PZRP) opublikowanym w dniu 23 marca 2023 r. Dla tego projektu wskazano najwyższy priorytet realizacji i tym samym PGW Wody Polskie podejmują wszelkie działania celem pozyskania niezbędnych źródeł finansowania.
Mając na uwadze poprawę bezpieczeństwa powodziowego mieszkańców gminy Kędzierzyn-Koźle, wymienione inwestycje zostały zgłoszone do realizacji w ramach dofinansowania ze środków Unii Europejskiej, w perspektywie na lata 2021-2027 z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko.
- Bardzo liczymy w tym przypadku na odblokowane środki z KPO, tym bardziej, że dokończenie całego tego projektu to wydatek sięgający około 35 milionów złotych. Wody Polskie nie są w stanie przeznaczyć aż takich funduszy z własnych środków. Ale jesteśmy dobrej myśli, bo fundusze unijne płyną już do naszego kraju - mówił na sesji RM Abdullah Al Selwi, apelując jednocześnie do samorządowców, aby uruchomili swoje kontakty, przyśpieszając w ten sposób pozyskanie niezbędnych środków.
Dyrektor Zarządu Zlewni w Opolu PGW Wody Polskie podziękował jednocześnie kędzierzyńsko-kozielskiemu samorządowi za wspieranie całego procesu inwestycyjnego i poważny wkład w zapewnienie miastu ochrony przeciwpowodziowej.
Ponadto w programie planowanych zadań w gospodarce wodnej (tym razem ze strony RZGW w Gliwicach), uwzględniona jest inwestycja pn. „Modernizacja Kanału Gliwickiego - szlaku żeglownego i jego ubezpieczeń brzegowych” - częściowo również na terenie gminy Kędzierzyn-Koźle.
Bieżące utrzymanie
Należy przypomnieć, że pracownicy Wydziału Zarządzania Kryzysowego na bieżąco monitorują stan urządzeń i budowli służących do ochrony terenów miasta przed wodami powodziowymi. W razie stwierdzenia uszkodzeń, bądź niesprawności tych urządzeń, zlecane są stosowne prace naprawcze i konserwacyjne.
Na zlecenie Wydziału Zarządzania Kryzysowego w ramach działań ograniczających skutki powodzi dokonano w 2023 roku przeglądu i konserwacji sześciu urządzeń administrowanych przez gminę. Ponadto na bieżąco monitorowany jest stan utrzymania wałów przeciwpowodziowych na obszarze gminy Kędzierzyn-Koźle.
Napisz komentarz
Komentarze