Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” to święto państwowe obchodzone corocznie 1 marca, poświęcone upamiętnieniu żołnierzy antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia. Ustanowione zostało w lutym 2011 roku. W opinii ówczesnej rady ministrów zaznaczono, że „Żołnierze tak zwanej drugiej konspiracji, którzy jako pierwsi walczyli o wolną Polskę z okupantem sowieckim i zainstalowanym przez niego reżimem komunistycznym, zapłacili za wierność swoim ideałom niejednokrotnie cenę najwyższą – cenę swego życia. Nawet jeśli udało im się przeżyć, przez kolejne 45 lat żyli z piętnem – jak to określała komunistyczna propaganda – „bandytów” i „faszystów”.
Dlaczego święto przypada 1 marca? Tego dnia w 1951 roku w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie strzałami w tył głowy zabici zostali członkowie czwartego zarządu zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Komuniści wykonali w ten sposób wyrok na siedmiu przywódcach organizacji walczącej o niepodległą i demokratyczna Polskę. Zginęli prezes WiN podpułkownik Łukasz Ciepliński, a wraz z nim: major Adam Lazarowicz, major Mieczysław Kawalec, kapitan Franciszek Błażej, kapitan Józef Rzepka, porucznik Karol Chmiel i porucznik Józef Batory.
Podpułkownik Łukasz Ciepliński schwytany został w listopadzie 1947 r., a w mokotowskim więzieniu przebywał od grudnia tego roku. Na proces oczekiwał blisko trzy lata, przez ten czas poddawany był torturom. Rozprawa dziesięciorga członków władz WiN rozpoczęła się w październiku 1950 r i trwała niewiele ponad tydzień. Siedmiu oskarżonych skazano na karę śmierci, a pozostałych troje na kary dożywocia lub długoletniego więzienia
Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość było ogólnopolską organizacją konspiracyjną, założoną 2 września 1945 r. i kontynuującą dzieło Armii Krajowej. Celem nadrzędnym organizacji była walka o suwerenność powojennej Polski i ustanowienie prawdziwej demokracji. WiN podjął walkę z narzuconymi przez Sowietów komunistycznymi władzami, które stopniowo pozbawiały polskie społeczeństwo praw politycznych i obywatelskich. W latach 1945-1946 w jego szeregach walczyło nawet 20-25 tys. osób. Zrzeszenie szybko stało się celem działań komunistycznych służb bezpieczeństwa, rozbijane były kolejne zarządy, a członkowie aresztowani, brutalnie przesłuchiwani, więzieni i sądzeni.
Uczestników powojennej partyzantki, skazanych na represje, śmierć i zapomnienie, nazwano „Żołnierzami Wyklętymi”. Szacuje się, że w powojenną konspirację zaangażowanych było nawet 200 tys. osób. Walczyli oni z organami bezpieczeństwa w oddziałach partyzanckich, wspomagali też walkę zapewniając schronienie, aprowizację i łączność. W III RP środowiska kombatanckie i niepodległościowe zaproponowały, by rocznica egzekucji członków czwartej komendy WiN stała się symbolicznym dniem upamiętnienia osób i organizacji stawiających czynny opór wobec narzuconego Polsce przez Sowietów systemu rządów. Inicjatywę podchwycił ówczesny prezes Instytutu Pamięci Narodowej Janusz Kurtyka. Projekt ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” wniósł do Sejmu w lutym 2010 r. prezydent Lech Kaczyński. Rok później stosowną uchwałę przegłosował Sejm RP.
Program obchodów święta w Gościęcinie i Chróstach na plakacie:
Napisz komentarz
Komentarze