Nie od dziś wiadomo, że wszystko co na papierze na dłużej pozostaje w naszej pamięci. Zawsze można wrócić w czasie, przypomnieć sobie spisane pomysły, idee, plany. Zastanowić się co udało się zrealizować, co trzeba skorygować, co wymaga podjęcia zdecydowanych kroków w związku ze zmianą uwarunkowań społecznych, gospodarczych w jakich przyszło nam funkcjonować. Zespół ekspertów i urzędnicy, którzy pracują nad nową strategią rozwoju miasta, wyznaczyli konkretne kierunki jego rozwoju.
Miasto ocenia czy obrane kierunki działań są nadal aktualne, czy wskazane przed laty słabe i mocne strony miasta oraz szanse i zagrożenia wciąż odpowiadają rzeczywistości. I znów potrzebna jest tu pomoc mieszkańców.
Przedstawiciele magistratu zaprosili wszystkich, którzy interesują się rozwojem „naszej małej ojczyzny” na spotkanie konsultacyjne projektu „Strategii Rozwoju Miasta Kędzierzyn-Koźle do 2030 r.”, podczas którego omówiono założenia dokumentu, zebrano uwagi oraz rozmawiano o przyszłości miasta. Miało ono miejsce 20 kwietnia 2022 r. w Domu Kultury „Chemik”. Pierwsze opinie i sugestie mieszkańców zostały skrzętnie odnotowane przez autorów dokumentu. Podczas dyskusji każdy mógł wypowiedzieć się na temat wizji i proponowanych kierunków działań na najbliższe lata. W dalszym ciągu można zgłaszać swoje uwagi w formie online za pośrednictwem przygotowanego formularza.
Dokument wytycza cele strategiczne, priorytety i kierunki działań na najbliższe lata, które mają wpłynąć na dynamiczny, zrównoważony rozwój naszej gminy. Strategia wdraża rozwiązania, które zostały przygotowane we współpracy z doradcami Związku Miast Polskich, w toku prac nad „Nową Ścieżką Rozwoju" w ramach Programu „Rozwój lokalny".
Uwagi i opinie mieszkańców zbierane są od 1 kwietnia do 6 maja 2022 r. za pomocą formularza zbierania uwag, który można znaleźć na stronie internetowej magistratu oraz na końcu tego artykułu i przesłać na adres mailowy: [email protected] lub na adres pocztowy: Urzędu Miasta Kędzierzyn-Koźle, Wydział Strategii Rozwoju i Środków Pomocowych, ul. Piramowicza 32, 47-200 Kędzierzyn-Koźle. Uwagi można przekazywać także ustnie do protokołu poprzez kontakt z pracownikiem ww. wydziału pod numerem telefonu (077) 40 50 363.
Pod naszym tekstem zamieściliśmy również liczący 81 stron projekt "Strategii Rozwoju Miasta Kędzierzyn-Koźle do 2030 roku".
Ciągły niż demograficzny
Bardzo dużo uwagi w projekcie „Strategii Rozwoju Kędzierzyna-Koźla do 2030 r.” poświęcono problemom demograficznym, które od wielu lat dotykają nasze miasto.
Z roku na rok liczba mieszkańców Kędzierzyna-Koźla maleje. Spore ubytki można zauważyć na poszczególnych osiedlach (szczególnie na tych największych). Mowa tu oczywiście o osobach zameldowanych. Jeszcze w 2010 r. nasze miasto liczyło 62.238 mieszkańców, a w 2021 r. już tylko 53.705. Łatwo więc obliczyć, że od końca 2010 roku do końca 2021 roku ubyło w Kędzierzynie-Koźlu 8533 mieszkańców. Ze statystyk wynika, że rekordowy pod względem spadków jest właśnie 2021 rok w trakcie którego liczba mieszkańców zmalała o 1168 osób. To między innymi pokłosie trwającej od 2 lat pandemii COVID-19, podczas której umieralność wzrosła drastycznie nie tylko w naszym mieście i powiecie, ale także w całej Polsce oraz Europie. Pandemia znacząco wpłynęła również na wydolność systemu służby zdrowia, co przełożyło się na ograniczenie planowej diagnostyki i walki z chorobami.
Jak czytamy w projekcie „Strategii Rozwoju Miasta Kędzierzyn-Koźle do 2030 roku” kurczenie się naszego miasta w ujęciu ludnościowym jest między innymi wynikiem niekorzystnego ogólnego salda migracji. Niekorzystne zmiany demograficzne potęguje ujemna wartość przyrostu naturalnego. Według danych GUS w okresie od 2009 do 2020 roku miasto Kędzierzyn-Koźle notowało ujemną wartość przyrostu naturalnego.
Wskaźnik „Floridy” informuje nas o liczbie ludności ogółem w mieście w wieku 25-34 lat w przeliczeniu na 1000 mieszkańców. Wartość wskaźnika „Floridy” dla Kędzierzyna-Koźla kształtuje się od wielu lat niekorzystnie. Wskaźnik „Floridy” w latach 1998-2020 zmniejszył się w Kędzierzynie-Koźlu z poziomu 152,76 do poziomu 128,62. Zmiany potencjału reprodukcyjnego miasta widoczne są również w danych dot. liczebności grup wiekowych oraz kobiet w wieku 15-49. Malejąca liczba kobiet, przy niskich wskaźnikach urodzeń, wpływała na zmniejszenie się liczby dzieci. W końcu grudnia 1998 roku w Kędzierzynie-Koźlu było dwukrotnie więcej dzieci i młodzieży w wieku 7-15 lat niż w końcu grudnia 2020 roku. Liczba kobiet w wieku 15-49 zmniejszyła się z 19,1 tys. do 13,1 tys. W całym analizowanym okresie od 2009 do 2020 roku w Kędzierzynie-Koźlu wskaźniki dzietności znajdowały się na niskim poziomie (pomiędzy 1,09 a 1,20). Można także stwierdzić, że w wartościach wskaźników nie zaobserwowano tzw. efektu 500 plus po 2015 roku, tj. wskaźniki dzietności były porównywalne z wartościami z lat poprzednich.
Sporządzona na podstawie danych GUS prognoza demograficzna dla Kędzierzyna-Koźla wskazuje, że około 2050 roku miasto może skurczyć się do ok. 42 tys. mieszkańców. Osoby w wieku pow. 65 roku życia stanowić będą około 1/3 ludności miasta. W Kędzierzynie-Koźlu doszło do sprzężeń kilku zjawisk wpływających na odpływ ludności w długiej perspektywie czasu. Odpływ ludności notowany był już od lat 90-tych, co było specyficzne dla Opolszczyzny (m. in. podwójne obywatelstwo ułatwiające migracje na zachód). Prognozy GUS dla 2030 roku i dalej dla 2050 roku wskazują, że Kędzierzyn-Koźle wyludniać się będzie w tempie powyżej średniej dla województwa. Charakteryzować się będzie również wyższym od średniej wojewódzkiej udziałem osób w wieku poprodukcyjnym. GUS prognozuje, że do 2030 roku miasto skurczy się o 8,5% względem 2020 roku. Dla województwa opolskiego poziom depopulacji wyniesie około 6,5%.
Jakie perspektywy?
Obecny stan demograficzny miasta jest więc skutkiem przemian społeczno-ekonomicznych ostatnich dekad. Systematyczny odpływ zasobów ludzkich doprowadził do bardzo niekorzystnej sytuacji demograficznej miasta, w szczególności w odniesieniu do ludności w wieku reprodukcyjnym. Scenariusze demograficzne pokazują, że liczba ludności miasta nadal będzie się kurczyć, pomimo tego, że miasto w sferze ekonomicznej jest obecnie w korzystnej sytuacji. Bardzo korzystnie wygląda budżet miasta, dane dot. wzrostu gospodarczego i aktywności ekonomicznej. Jednocześnie miasto nadal nie jest w stanie przeciwstawić się odpływowi migracyjnemu, głównie młodych mieszkańców miasta, a w przyszłości musi zmierzyć się z wyzwaniem starzejącego się społeczeństwa. Miasto posiada natomiast potencjał przyciągania nowych mieszkańców, w tym migrantów zagranicznych. Na ile ten
potencjał będzie w stanie równoważyć zdolności rozwojowe trudno w tej chwili odpowiedzieć. Jest on zależny nie tylko od czynników wewnętrznych, czyli jakości życia i możliwości rozwoju kształtowanych w mieście, ale także od czynników zewnętrznych.
Kędzierzyn-Koźle charakteryzował się bardzo dużą wymianą ludności w ciągu ostatnich lat. Dane dot. migracji i ruchu naturalnego wskazują, że wymianie w ciągu ostatniej dekady uległo około 1/3 ludności miasta.
Założenia Strategii Rozwoju Miasta Kędzierzyn-Koźle do 2030 roku wskazują na konieczność prowadzenia polityki rozwoju, która ukierunkowana będzie przede wszystkim na rozwój funkcji gospodarczej, mieszkaniowej, integrację społeczną, współpracę ponadlokalną, rozwój oferty czasu wolnego oraz ochronę środowiska.
Więcej na ten temat w najbliższym wydaniu Nowej Gazety Lokalnej, która ukaże się we wtorek 26 kwietnia.