David von Neumann (urodzony 29 sierpnia 1734 w Królewcu, zmarły 16 kwietnia 1807 w Koźlu) był pruskim generałem, który zasłynął jako obrońca twierdzy w Koźlu podczas wojen napoleońskich. Jego kariera wojskowa rozpoczęła się w trakcie wojny siedmioletniej (1756–1763). W kolejnych latach brał udział w wielu kampaniach wojennych, awansując na kolejne stopnie wojskowe. W 1779 roku roku za swoje zasługi otrzymał tytuł szlachecki. Pięć lat później mianowany na stopień kapitana, a później awansowany na majora. W 1802 roku został komendantem twierdzy w Koźlu, gdzie odpowiadał między innymi za rozbudowę umocnień.
Podczas oblężenia twierdzy przez wojska francuskie i bawarskie w 1807 roku, Neumann wykazał się determinacją i umiejętnościami dowódczymi, skutecznie broniąc fortecy mimo trudnych warunków i ograniczonych zasobów. Jego działania przyczyniły się do utrzymania miasta w rękach pruskich aż do zawarcia pokoju w Tylży. Zmarł 16 kwietnia 1807 roku w wyniku zakażenia rany odniesionej podczas walk. Pośmiertnie został awansowany do stopnia generała. Pochowano go dwa dni później w bastionie reńskowiejskim (nieopodal dzisiejszego Domu Kultury "Koźle").
.jpg)
Pamięć obrońcy Koźla została uczczona pomnikiem wzniesionym przez króla Fryderyka Wilhelma III w 1810 roku nieopodal Odry, przy ówczesnej ulicy Wallstrasse (Wałowa), a dziś Racławickiej. Mierzący 3,5 metra obelisk odlany był ze spiżu, otoczony słupkami połączonymi łańcuchem. Charakterystycznym elementem były cztery piramidki złożone z kul armatnich – każda z piętnastu. Na froncie obelisku widniał złocony napis: „Odważnemu i bohaterskiemu obrońcy twierdzy Koźle pomnik ufundował Fryderyk Wilhelm III.” Na tylnej ścianie umieszczono nazwisko generała oraz daty jego urodzin i śmierci.
.jpg)
W drugiej połowie lat 20. XX wieku, ze względu na rosnące potrzeby urbanistyczne, monument został przeniesiony na kozielskie planty w okolice dawnego bastionu odrzańskiego. Natomiast tam, gdzie znajdował się pierwotnie pomnik w 1936 roku wybudowano siedzibę Reichsarbeitsdienstu (Służby Pracy Rzeszy). Była to masowa organizacja przystosowania obywatelskiego i wojskowego młodzieży w III Rzeszy, która w trakcie II wojny światowej wykonywała funkcje pomocnicze dla Wehrmachtu. Po przeniesieniu pomnika na planty, kilka kul armatnich wmurowano w budynek, w którym dziś znajduje się komisariat policji, a jedną w wieżę kościoła parafialnego. W 1945 roku, po zdobyciu miasta przez Armię Czerwoną, pomnik został zburzony jako symbol pruskiego militaryzmu. Dziś w miejscu, gdzie niegdyś stał, pozostały jedynie kamienne stopnie – niemal niewidoczny ślad po niegdyś ważnym symbolu miejskiej historii.
.jpg)
Napisz komentarz
Komentarze