Znak towarowy czyli co?
Rozważania o znakach towarowych, warto zacząć od krótkiego wyjaśnienia tego pojęcia. Podstawową funkcją znaków towarowych jest wskazanie na źródło pochodzenia towaru lub usługi. W związku z tym znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które jest komercyjnie używane w obrocie. Przedsiębiorcy najczęściej w tej formie chronią nazwę, bądź logo, ale w wyjątkowych przypadkach zastrzec da się również dźwięk, kolor, a nawet bryłę 3D jak np. butelkę Coca Coli
Niekonwencjonalne znaki towarowe.
W ogóle tematyka niekonwencjonalnych znaków towarowych jest fascynująca. Można powiedzieć, że teoretycznie w tej formie można chronić wszystko nawet zapach, dźwięk, ruch ręką oraz wygląd budynku. W Polsce zastrzeżono znaki przedstawiające Stadion Narodowy, Pałac Kultury czy Bazylikę Prymasowską w Gnieźnie.
Z przykładami ponad 100 takich niekonwencjonalnych znaków towarowych możesz zapoznać się tutaj: https://znakitowarowe-blog.pl/niekonwencjonalne-znaki-towarowe/
Co może być znakiem towarowym?
Robiąc zakupy lub przeglądając strony internetowe, najczęściej spotykasz znaki towarowe, które są po prostu wyrazami, nazwami, słowami bez grafiki (np. mBank). Możesz również natknąć się na znaki w postaci firmowego logo, opatrzonego ciekawą i wyróżniającą się szatą graficzną (np. Shel).
Co ciekawe domena internetowa również może być znakiem towarowym. Spośród mniej popularnych oznaczeń można wyróżnić znaki pozycyjne, które wskazują miejsce znaku na towarze. Najsławniejszym przykładem są chyba trzy paski Adidasa.
Co nie może być znakiem towarowym?
Nie wszystkie oznaczenia będą podlegały rejestracji w Urzędzie Patentowy. Na ochronę nie mają szansy znaki, które mają jedynie charakter ogólnoinformacyjny. Ich wadą jest to, że nie mają zdolności odróżniającej. Mowa tutaj o znakach opisowych, które wskazują jedynie na pewną kategorię produktów lub usług. Przykładowo nie da się zastrzec określenia „super kredyty” na usługę pożyczania pieniędzy.
Uważaj na symbole religijne i patriotyczne!
Oprócz znaków opisowych nie zarejestrujesz również oznaczenia, które zawiera symbole o charakterze religijnym lub patriotycznym tj. godło, flagę czy herb Rzeczpospolitej Polskiej. Urząd Patentowy z pewnością odmówi również rejestracji nazw rodzajowych oraz takich, których używamy w mowie potocznej (np. cukierki krówki). Pamiętaj także, aby oznaczenie, które chcesz zarejestrować, było zgodne z dobrymi obyczajami. Oznacza to, że każda próba zastrzeżenia wulgaryzmu najpewniej zakończy się niepowodzeniem. Odmowę otrzymały znaki HWDP, Dupeczka czy Pożar w burdelu.
Co ciekawe, jeżeli jednak przez przypadek taki znak uzyska ochronę, w przyszłości będzie można ją próbować unieważnić. Więcej o tej procedurze dowiesz się z poniższego nagrania:
Rejestracja znaku towarowego – od czego zacząć?
Procedurę rejestracji uruchamia wniosek, które powinieneś złożyć do właściwego, urzędu. Zastanów się, jak szeroka ma być ochrona, o którą się ubiegasz. Czy ma to być terytorium naszego kraju, czy może terytorium całej Unii Europejskiej? Masz do wyboru dwa urzędy: Polski Urząd Patentowy z siedzibą w Warszawie, który zajmuje się rejestracją krajowych oznaczeń oraz Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej w Alicante w Hiszpanii.
Jest również trzecia procedura międzynarodowa. Tutaj możesz rozszerzyć ochronę znaku krajowego lub unijnego na wybraną wiązkę krajów. Zgłoszenia dokonuje się w Biurze Światowej Organizacji Własności Intelektualnej w Genewie w Szwajcarii.
Bez względu na procedurę pamiętaj, że wszelkimi formalnościami może się dla Ciebie zająć rzecznik patentowy.
Od 2016 r. musisz być czujny!
Zmiany w procedurze rejestracji polskich znaków towarowych, które nastąpiły po 2016 r., przyspieszają urzędową biurokrację, ale wymagają również od Ciebie większej czujności. Wcześniej ekspert przeprowadzał skrupulatne badanie zdolności rejestrowej znaku towarowego, co wydłużało całą procedurę. Teraz po złożeniu wniosku, w Biuletynie Urzędu Patentowego publikowana jest informacja o tym, jakie oznaczenie zostało zgłoszone i przez kogo. Prawo ochronne zostanie przyznane, jeśli w ciągu 3 miesięcy nikt nie zgłosi sprzeciwu.
Wniesienie sprzeciwu przez konkurenta, który powołuje się na podobny znak towarowy, wstrzymuje procedurę rejestracji. W takim przypadku przed Urzędem Patentowym będzie się toczył wasz spór. Ekspert rozpatrujący sprawę będzie musiał ocenić czy prawa, na które powołuje się nasz przeciwnik faktycznie uniemożliwiają rejestrację Twojego znaku. A nie można zapominać, że kolizją będą również prawa autorskie. Innymi słowy, jeżeli zamówiłeś przygotowanie firmowego logo, ale nie podpisałeś z grafikiem umowy na przeniesienie praw autorskich, to twórca może zablokować Ci rejestrację twojego znaku.
Dlaczego warto przeprowadzić analizę prawną marki przed zgłoszeniem?
Analiza prawna marki pozwoli zaoszczędzić Ci czas i pieniądze. Chodzi o to, że nie każdy znak towarowy ma szansę na ochronę. Aby nie otrzymać odmowy, sprzeciwu lub po latach wniosku o unieważnienie znaku warto sprawdzić, czy nie występują żadne względne i bezwzględne przeszkody rejestracji. Z tego właśnie powodu warto skorzystać z pomocy rzecznika patentowego, który sprawdzi, czy Twoje oznaczenie ma zdolność rejestrową.
Być może podobny znak towarowy został już przez kogoś zastrzeżony, a Ty nawet o tym nie wiedziałeś. Aby to stwierdzić, potrzebne są duże pokłady wiedzy i doświadczenia. Problem oceną kolizyjności znaków polega na tym, że przepisy nie mówią, jak należy to analizować. Pewne reguły kolizyjności ukształtowały na przestrzeni dekad polskie i unijne sądy. Oznacza to, że aby wypowiedzieć się czy Twój znak ma szanse na ochronę, trzeba znać praktykę danego Urzędu Patentowego.
Zarejestrowałem znak towarowy – mam monopol na nazwę!
To stwierdzenie jest często rozumiane zbyt szeroko. Rejestrując znak towarowy, otrzymujesz wyłączność do posługiwania się nim, ale tylko w zakresie branży, w której działasz. To właśnie dlatego podczas rejestracji wskazujesz precyzyjnie towary lub usługi, które mają zostać objęte ochroną. Oznacza to, że na rynku może istnieć firma o identycznej nazwie i wszystko będzie zgodne z prawem, dopóki nie wejdzie w Twoją branże.
Co więcej, ochrona znaków towarowych jest terytorialna. Jeżeli więc swój znak chronisz tylko w Polsce to nie ma przeszkód, aby konkurent użył identycznej nazwy do działalności w Niemczech. Dopóki jednak ze swoimi towarami i usługami nie wchodzi do Polski, nie ma żadnej kolizji.
Czy warto płacić za rejestrację znaku towarowego?
Owszem, rejestracja wiąże się z pewnymi kosztami, ale ochrona, jaką dzięki niej uzyskujesz jest bezcenna. Świadectwo rejestracji (które otrzymasz po przejściu całej procedury) to skuteczna broń do walki z nieuczciwą konkurencją. To także niebywała przewaga na sali sądowej, gdy dojdzie do sporu. Rejestracja znaku towarowego daje Ci również dodatkowe zabezpieczenie finansowe. Stajesz się realnym właściciel marki i zawsze możesz podjąć decyzję o jej sprzedaży. Zarejestrowany znak towarowy może posłużyć Ci także jako zabezpieczenie kredytu.
Jeżeli wahasz się, czy taki podwyższony poziom ochrony jest Ci w ogóle potrzebny, to obejrzyj poniższe nagranie. Porównano w nim ochronę znaku niezarejestrowanego z tą, którą zyskujesz po jego zastrzeżeniu.
Co grozi za naruszenie znaku towarowego?
Badanie zdolności rejestrowej znaku towarowego przed jego rejestracją może uchronić Cię przed bardzo nieprzyjemnymi konsekwencjami. Użycie oznaczenia zarejestrowanego wcześniej przez kogoś innego wiąże się po pierwsze z koniecznością natychmiastowego rebrandingu. Tym samym po kilku latach działalności możesz się dowiedzieć z pisma od prawników konkurenta, że musisz zejść z promowanej przez siebie marki.
Niestety najczęściej wiąże się to równocześnie z koniecznością zapłaty odszkodowania lub wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści. Można uniknąć sporu przed sądem, ale tylko jeżeli zawrzesz ugodę.
Czym różni się R w kółku przy logo od znaczka TM?
Zapewne często spotykasz się z tymi symbolami. Są zazwyczaj umieszczane przy firmowym logo lub nazwie. Czy wiesz co one oznaczają? R w kółku to znak przeznaczony dla oznaczeń zarejestrowanych w Urzędzie Patentowym. Nie ma jednak obowiązku jego umieszczania. Brak takiego symbolu wcale nie musi oznaczać, że nie został on zarejestrowany.
Z kolei bezprawne użycie ® przy niezarejestrowanym znaku jest zagrożone karą grzywny. Natomiast znak TM może być umieszczony przy każdym oznaczeniu. Wielu przedsiębiorców stosuje go, chcąc podkreślić znaczenie swojej marki.
Mam nadzieję, że lektura powyższego artykułu ostatecznie przekonała Cię do zarejestrowania swojego firmowego oznaczenia. Wiesz już, co może być przedmiotem rejestracji oraz w jaki sposób się do niej przygotować. W razie wątpliwości skorzystaj z pomocy rzecznika patentowego.